Baxış sayı çox olsun deyə, sosial şəbəkə hesablarında fərqinə varmadan xalqın dəyərləri əleyhinə, dövlətin maraqlarına zidd paylaşımlar etmək nəticəsi ağır ola bilən kobud yanlışlıqdır. Belə paylaşımları IP sevdasına qurban verənlər doğru yolda deyillər.
Qərbin ölkəmizə də ixrac etdiyi vətəndaş jurnalistikasının şaxələnməsinin qarşısını almaq təəssüf ki, mümkünsüzdür. Vətəndaş jurnalistikası klassik jurnalistika prinsiplərini çeynəməkdədir. Heç olmasa “vətəndaş jurnalistika”sının verdiyi çərçivəsiz imkanların ziyanlı tərəflərinin genişlənməsi, dərinə işləməsi tendensiyasında alətə çevrilməyək, hətta bacarırıqsa bu kimi hallara qarşı sərt davranaq.
Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonuna sığınan ermənilərdən ibarət terrorçu xunta sərhədlərimiz içərisində qondarma rejim quraraq davamlı təxribatlar törədir. Onlar həmin ərazilərdə yaşayan dinc erməni əhalisini də girov saxlayıblar. Rəsmi Bakı quldur dəstəsindən silahları təhvil verərərək saxta iddialarına son qoymağı tələb edir. Əks təqdirdə həmin terrorçularla beynəlxalq qanunlara və ərazi bütövlüyünün tam bərpası qaydalarına uyğun davranılacağı, Qarabağın quldurlardan təmizlənəcəyi qaçılmazdır.
Hazırda bu gerçəyə əsaslanan mühüt hökm sürür. Belə mühütdə Azərbaycan cəmiyyətinin sözügedən mövzuda bütün növ informasiyalara qarşı həssaslığı artıb. Zərərli effekt yaşanmasın deyə, müxtəlif xarakterli paylaşımlarda daha ehtiyatlı olmağımız vacibdir. Əleyhiməzə işləyən yazını, videogürüntünü, xüsusən xeyli müddət öncəyə məxsus materialları baxış sayı qazanmaq xatirinə yaymaq indiki dönəmdə çaşdırıcı təsir bağışlayar, ağır fəsadlar törədər.
İllər öncə baş verən iki hadisənin “TikTok” sosial şəbəkəsində yeni video kimi paylaşılması faktına diqqət çəkək:
- "Mehmetçik Azərbaycana gidiyor" sərlöhvəsi ilə yayılan videogörüntü 2020-ci ilin 16-18 noyabr tarixlərinə aiddir. Qarabağdakı Rusiya-Türkiyə birgə monitorinq mərkəzində fəaliyyət göstərmək məqsədilə Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğnın imzaladığı Memorandum Türkiyə Böyük Millət Məclisində təsdiqlənib. Əlbəttə, videogörüntü 3 il əvvəl aktual idi. İndiki situasiyada keçmişə aid olduğunu göstərmədən eyni videonu paylaşmaq, Azərbaycan ictimaiyyətinin, o cümlədən dövlətin yürütdyü siyasətin tam ziyanınadır və cəmiyyətdə mənfi aira aura yaradır.
1. Bu paylaşımı görənlər müharibənin yenidən başlama xofunu yaşayar və ətaflarını “gördünüz müharibə olacaq, artıq Türkiyə də Azərbaycana əsgər göndərir” kimi yanlış qənaətə kökləyərlər. Nəticədə cəmiyyət ajiotaj yaranar.
2. Bu paylaşım dezinformasiya yazmaqla püxtələşən Ermənistan cəmiyyətinə, mediasına manipulyasiya imkanları açır. Ermənilər sosial şəbəkələrə darışaraq, türklərin azərbaycanlılara əsgəri yardım göndərəcəyini tirajlayacaq, Azərbaycanın Ermənistana qarşı müharibəyə başladığı yalanını öz cəmiyyətlətinə və beynəlxalq aləmə sırımağa çalışacaq, biz də yaradılmasına vəsilə olduğumuz yalan xəbəri təkzib etməklə məşğul olacağıq. Başqa tərəfdən ermənilər özlərinin “yazıq obrazı”nı növbəti dəfə şişirdəcəklər. Halbuki Azərbaycan müharibənin bitdiyini və heç vaxt olmayacağını birmənalı bəyan edib. Əgər Qarabağdakı qeyri-qanunu silahlı erməni xuntası çirkin oyunlarından əl çəkməsə, rəsmi Bakı ərazisini quldurlardan güc yolu ilə təmizlənməsi prosesi məcburiyyəti qarşısında qalsa, sürətli və qısa əməliyyatlarla problemə əbədi son qoymaq bacarığına malikdir. Bunun adı isə müharibə deyil, ərazi daxilimizdəki quldurların tərkisilah edilməsi, həbs olunması əməliyyatıdır.
- İkinci videogörüntünün məzmunu ilə başlığı ümumiyyətlə bir-biri ilə uyğun gəlmir. Təqdimatda yazılıb: “Son Dakika Türkiye Pakistan və Azerbaycana Asker Göndərdi”. Süjetdə Əfqanıstandakı sülhməramlı kontingehtinin tərkibində türkiyəli və azərbaycanlı əsgərlərin birgə xidmət keçdiyindən söz açılır. Çəkiliş ən azı 5 il öncəyə təsadüf etsə də, paylaşımın reklamında bu çağırış yer alıb: “Beyenib koment yazin her kes gorsun”.
1. Niyə hər kəs görsün, nəyi hər kəs görsün? Məgər Türkiyə Pakistan Azərbaycana əsgər göndərib? Ölkələr arasında müvafiq müqavilə yoxdursa, bir-birinə əsgər göndərə bilməz. Azərbaycanın yenilməz Ordusu var, başqa dövlətin həm də indiki dönəmdə bizə əsgər göndərməsi yalanı hər addımda ölkəmizə qarşı məkrli davranış sərgiləyən nasist düşüncəli ermənilərə dəstəvuz verməkdir. Təqdimatdakı qrammatik səhvlərin pintiliyisə bir ayrı söhbətin mövzusudur.
Diqqətli olaq. Azərbaycanın dövləti əzəmətlidir, Ordusu güclüdür, qalibdir, xalqı qürurludur, cəmiyyəti ayıqdır, oyaqdır, ayaqdadır. Azərbaycanın informasiya məkanı da eyni səviyyəyə malik olsun. Unutmayaq: bir yanlış informasiya misqal-misqal yığılanı anındaca dağıtmaq, bir doğru informasiya misqal-misqal dağılanı anındaca toplamaq funksiyasına malikdir. Hər kəs üzərinə düşən məsuliyyəti özünün dövlətə xidmət funksiyası kimi anlasa, əsrarəngiz mənzərəyə sahib olarıq.
Jurnalist Ekspert Mərkəzinin sədri
Ceyhun Musaoğlu
